لاینینگ، افزودن لایه‌های نفوذناپذیر به سطوح گوناگون
منبع: کلینیک بتن ایران
لاینینگ یا به صورت اختصاصی‌تر لاینینگ کانال‌های آب (canal lining) پروسه‌ای است که در طی آن با اضافه کردن لایه‌ای نفوذناپذیر به کانال، از هدر رفتن آب جاری در کانال جلوگیری به عمل می‌آید. به صورت عادی حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد آب عبوری از کانال به داخل زمین نفوذ می‌کند و به هدر می‌رود؛ که می‌توانیم با لاینیگ از آن جلوگیری به عمل آوریم. اصطلاح لاینینگ برای ایزولاسیون انواع حوضچه‌های پرورش ماهی و میگو، استخرهای کشاورزی و … نیز استفاده می‌شود.
به طور کلی، لاینینگ کانال‌های آب به دو بخش لاینینگ نوع زمینی و لاینینگ نوع سطح سخت تقسیم می‌شود. هر کدام از انواع نیز خود انواع دیگری دارد و بخش‌های گوناگونی تقسیم می شوند.
مزایای لاینینگ کانال
مهم‌ترین مزیت و دلیل برای لاینینگ کردن کانال‌های آب، کاهش هدر رفت آن می‌باشد. کانال‌هایی که به طور متوسط بین ۳۰ تا ۱۵۰ لیتر بر ثانیه دبی دارند، به خاطر تخلخل و علف‌های هرز معمولاً بین ۱۰ تا ۱۵ درصد آب خود را از دست می‌دهند. البته لاینینگ کردن یک کانال به صورت کامل نمی‌تواند هدر رفتن آب را از بین ببرد؛ بلکه میزان آن را بین ۶۰ تا ۸۰ درصد کاهش می‌دهد. لاینینگ کانال در به حداقل رساندن میزان هدررفتِ آب بسیار موثر است؛ خصوصاً برای کانال‌هایی که در آن‌ها آب پمپاژ می‌شود. در این کانال‌ها، کاهش هدر رفتن آب به معنای نیاز کم‌تر به پمپاژ می‌باشد، در نتیجه لاینینگ باعث می‌شود تا هزینه‌های مربوط به پمپ آب نیز کاهش یابد و باعث صرفه جویی در هزینه‌ها می‌گردد.
کاهش رسوخ
اگر کف کانال‌ها دارای نفوذپذیری بالایی باشد، آب رسوخ کرده به زمین شرایط پیچیده‌ای را به وجود می‌آورد. ممکن است این آب حتی به زمین‌های اطراف راه پیدا کند و مشکلات دیگری را نیز رقم بزند. لاینینگ چنین مشکلی را در کانال از بین می‌برد و بسته به این که چه نوع موادی در آن استفاده می‌شود، ممکن است هدر رفتن آب را تا صفر درصد هم کاهش دهد.
سختی کانال (مقاومت در برابر جاری شدن آب) در کانال‌های لاینینگ نشده بیشتر است و در واقع لاینینگ کانال باعث می‌شود تا سرعت آب در این کانال‌ها افزایش پیدا کند. بنا بر این دبی و سرعت آب در کانال‌هایی که لاینینگ شده‌اند افزایش پیدا می‌کند. در نتیجه می‌توان پیش از طراحی و ساخت یک کانال، با در نظر گرفتن لاینینگ کردن آن می‌توان سطح مقطع کانال را کاهش داد.
کاهش نیاز به نگهداری
لاینینگ سطح کانال به وسیله‌ی بتن، آجر یا پلاستیک باعث کاهش رشد علف‌های هرز وکاهش آسیب زدگی به کانال توسط جوندگان می‌شود؛ در نتیجه نیاز آن به نگهداری و ترمیم کاهش چشمگیری می‌یابد و هزینه‌های نگهداری نیز به مراتب کم‌تر می‌شود.
تمام مواردی که در بالا ذکر شد، از مزایای لاینینگ کانال است که می‌توان آن‌ها را به صورت خلاصه به شکل زیر مرتب کرد:
– جلوگیری از نفوذ آب به زیر زمین
– جلوگیری از نفوذ آب به زمین‌های مجاور
– جلوگیری از نفوذ آب‌های زیرزمینی آلوده به کانال و آلوده کردن آب آن
– جلوگیری از نفوذ آب کانال به زیر زمین و آلوده کردن منابع زیرزمینی (در صورتی که کانال فاضلاب باشد)
– کنترل رشد گیاهان در کانال (به عبارت دیگر جلوگیری از رویش علوفه‌ی هرز)
